Natuurlijk had mijn zoontje wel eens over de Tweede Wereldoorlog gehoord en geleerd. Maar toen we tijdens ons verblijf op Landal Twenhaarsveld met zijn tweetjes de Sallandse Heuvelrug gingen verkennen, drong het pas goed tot hem door. Dat leverde interessante vragen op.
- Heb je mijn top 10 mooiste wandelingen in Twente al gedownload?
- Hier kun je overnachten in natuurhuisjes in Overijssel
- Meer vakantiehuizen in Overijssel vind je op deze vakantieparken
- Er zijn ook veel mooie campings in Overijssel
- En hier kun je slapen in een boomhut in Overijssel
- Voordelig weg in Nederland? Kijk hier!
Canadese begraafplaats Holten
Het begon allemaal toen ik hem vroeg of we, na ons bezoek aan Natuurdiorama Holterberg, nog even naar de vlakbij gelegen Canadese begraafplaats (Holten Canadian War Cemetery) zouden fietsen. Ik legde in één of twee zinnen uit wat dat was en al snel gaf hij aan daar graag te gaan kijken. Ik kon merken dat hij echt geïnteresseerd was en al gauw stonden we voor de hekken van de begraafplaats.
Stilletjes en met een serieus gezicht stapte hij aan mijn hand binnen in het informatiecentrum. Mijn anders vaak zo drukke mannetje zat muisstil in de filmzaal en keek de 15 minuten durende film roerloos uit. We zagen levensverhalen van enkele van de 1394 militairen die hier begraven liggen, kregen uitleg over de verschillende onderdelen van de begraafplaats en de Canadese, maar ook Engelse en Belgische grafstenen.
Ook zagen we hoe deze militairen hier terecht zijn gekomen: vanuit het veilige Canada kwamen ze naar Nederland om te helpen bij de bevrijding. Een gevaarlijke onderneming, want de Duitsers vochten flink terug. Gelukkig kregen we ook de blijdschap van de bevrijding te zien.
Na de film kroop mijn zoontje tegen me aan en zei: ik wist niet zo veel over Canada, maar nu vind ik Canada samen met Nederland het liefste van de hele wereld…
Buiten de filmzaal bekeken we de wand met alle namen van de militairen die op de begraafplaats liggen, de kaart waarop te zien was hoe de bevrijders door Noord- en Oost-Nederland zijn getrokken en de tegelwand die is gemaakt door leerlingen van basisscholen in Holten met als thema ‘oorlog en vrede’.
Toen stapten we naar buiten. We wisten het nog van de film: even stilstaan voor de ‘remembrance stone’ en dan rechts erlangs lopen.
Samen keken we lang naar de graven en dachten aan wat we in de film hadden geleerd: dat een Canadese grafsteen een esdoornblad heeft, dat die van Engelse militairen hun regimentswapen erop hebben en die van de enige Belgische soldaat een leeuw. Dat sommige stenen een christelijk kruis of een davidsster erop hebben en dat op die laatste in plaats van bloemen versteende tranen in de vorm van steentjes kunnen liggen.
Het was een indrukwekkende ervaring om daar te staan en dat het steeds harder ging regenen, paste eigenlijk wel bij het gevoel dat we ervan kregen. Nog steeds een beetje stilletjes fietsten we naar onze vakantiewoning.
Fietsen door de geschiedenis
De volgende dag gingen we fietsen over de Sallandse Heuvelrug en we waren nog geen vijf minuten op pad of we zagen al een Canadees vlaggetje, zomaar aan een boom bij een boerderij. Het zou niet de laatste herinnering aan de Tweede Wereldoorlog zijn die we die dag tegenkwamen.
Neergestort vliegtuig
Zo kwamen we op de heide, aan de Van Heekweg tussen knooppunt 5 en 61, dit bordje tegen. Hier stortte in de Tweede Wereldoorlog een Duits vliegtuig neer. Denkend aan al de grafstenen van militairen die zijn gestorven door het verzet van de Duitsers vroeg mijn zoontje zich af: “Is dat nou zielig, of net goed?” Alles wat we op de Sallandse Heuvelrug tegenkwamen, heeft hem duidelijk aan het denken gezet.
Stevensmonument en onderduikershut
Even verderop aan diezelfde Van Heekweg zagen we opeens een momument. Het bleek het Stevensmonument te zijn, voor onderduiker Marinus Stevens, het eerste slachtoffer van de Sallandse razzia van 14 oktober 1944. Hij werd op deze plek in het bos door SS-soldaten neergeschoten terwijl hij probeerde te vluchten. Ook de Joodse onderduiker Maurits Bachrach uit Apeldoorn en verzetsman Gerrit Jan Piksen uit Haarle kwamen tijdens de razzia om het leven en worden met dit monument herdacht.
Een paar meter verderop wees een bordje ons naar de onderduikershut, die dieper in het bos ligt. Stil en onder de indruk volgden we het pad.
Op het bord lazen we dat de familie Hullegie tijdens de Tweede Wereldoorlog heel veel Joodse, Nederlandse, Franse, Engelse en Amerikaanse onderduikers heeft geholpen. Dat deden ze onder andere door ze te laten onderduiken op hun boerderij (Huize Hullegie), maar in 1943 werden er ook twee schuilhutten gebouwd in stuifbelten in het bos. Moedige mensen waagden hun leven om eten te brengen naar de onderduikers in de schuilhutten. Sommige mensen die de onderduikers hielpen werden opgepakt en ondervraagd. De Duitsers dreigden ze te zullen doodschieten als ze niet zouden vertellen waar de onderduikers zaten. Toch heeft iedereen altijd zijn mond gehouden en zijn deze onderduikers nooit gevonden. Pfoe, dat zijn zware moeder-en-zoongesprekken… Maar wel heel waardevol.
In de donkere, kille ruimte fluisterde mijn zoontje me toe: “Ik vraag me af: hoe zou het hier nu zijn als de Canadezen ons niet hadden bevrijd?” Alweer een goede vraag…
Memory Oorlogs- en verzetsmuseum
Wat we niet hebben gedaan tijdens onze midweek op Landal Twenhaarsveld, is een bezoek brengen aan het Memory Oorlogs- en verzetsmuseum in Nijverdal. Dat vertelt het verhaal van de Tweede Wereldoorlog in Nederland van de opkomst van het nationaalsocialisme tot de bevrijding in 1945. Je kunt er zien hoe het was in een concentratiekamp of in een bunker, maar ook hoe het was om ‘gewoon’ te leven in oorlogstijd en om de bevrijding mee te maken.
Net zoals het niet gepland was om anderhalve dag van onze midweek met zijn tweeën door te brengen (dat had te maken met werk en onverwachte logeerfeestjes), zo was het ook niet gepland om tijdens deze vakantie zoveel bezig te zijn met zo’n zwaar onderwerp. Ik vind het bijzonder dat leren over zoiets verdrietigs als de Tweede Wereldoorlog tegelijkertijd zulke mooie momenten kan opleveren. Ik had deze waardevolle ‘quality time’ met mijn zoon voor geen goud willen missen en ik weet zeker dat hij alles wat we hebben gezien niet snel zal vergeten.
Tip: meer weten over de Tweede Wereldoorlog in Nederland? Bezoek dan ook eens het Nationaal Bevrijdingsmuseum in Berg en Dal.
Wij werden uitgenodigd om Landal Twenhaarsveld te bezoeken voor Stralend Nederland.
Deze blogpost kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.
