Zet mij op een zeilboot en je ziet al snel een grote grijns op mijn gezicht verschijnen. Ik weet niet wat het is, maar water heeft een rustgevende werking op me. Alsof alles wel goed komt. Of misschien zelfs al is. Schipper Remco had daar een interessante theorie over. Schipper Remco? Ja, van de Loungeklipper Vrijheid. Die me in Laag Holland van Monnickendam naar Marken bracht en afleverde in Volendam, waar ik at bij Spaander en in klederdracht op de foto ging. Schipper Remco, die van de mooiweergarantie op de seconde precies. Zal ik anders maar even bij het begin beginnen? Komt-ie.
- Hier vind je vakantiehuizen in Noord-Holland
- Hier kun je kamperen bij de boer in Noord-Holland
- En hier vind je glamping in Noord-Holland
- Voordelig weg in Nederland? Kijk hier!
Monnickendam
Op een mooie zaterdagochtend stapte ik in Monnickendam uit de bus. Het was tot mijn verbazing een ritje van niks van Broek in Waterland, waar ik had geslapen in B&B de Schaapskooi, naar dit oude Zuiderzeestadje. Ik was dus vroeg. Alle tijd om alvast even rond te lopen tussen de monumentale panden en gevelstenen.
Maar als je bij elke grappige gevelsteen en bij elk ophaalbruggetje over de grachten stil blijft staan, kom je alsnog bijna te laat… Nog net op tijd stapte ik Het Weeshuis binnen, waar de binnenvallende zon, de mooie theetuin en een kopje koffie met gebak me nog vrolijker maakten. Dit werd een mooie dag – of nee, dat was het al!
In het weekend is in dit voormalige weeshuis ZagZag gevestigd. ‘The only guide book you should follow is located directly behind your belly button’ prijkt er op hun flyer. Klinkt goed. Mocht je toch wat sturing van buitenaf willen, dan kun je bij ZagZag terecht. Ze regelen voor fietstochten (eventueel met picknickmand) van Amsterdam naar het mooie Laag Holland. Kanovaren kan ook. Want het zou toch jammer zijn als je Amsterdam komt bekijken, maar het vlakbij gelegen Laag Holland misloopt omdat je niet weet hoe makkelijk je er vanuit Noord-Amsterdam kunt komen.
Loungeklipper.nl
Ook ik bleef die dag niet plakken in Monnickendam, ook al had ik daar best wat langer willen rondkijken. In de binnenhaven lag de Loungeklipper Vrijheid op me te wachten. En wauw, wat een schip! Schipper Remco heeft het van een ‘bruin’ vrachtschip uit 1901 omgetoverd tot een ruim schip met een witte en strakke inrichting. Hij heeft nog meer schepen en verzorgt daarmee boottochten voor groepen. Extra bonus: behalve mooie schepen heeft Remco naar eigen zeggen (bijna) altijd mooi weer.
Behalve puur recreatief gebruikt Remco de schepen vanuit zijn achtergrond als sportfysiotherapeut en NLP practitioner trouwens ook voor persoonlijke ontwikkelingstrajecten. Dat lijkt me dus echt een perfecte combinatie: op het water aan jezelf werken.
Maar mijn persoonlijke ontwikkeling stond die dag niet op de agenda. Het was tijd om het anker te lichten en richting Marken te varen. Remco en zijn metgezel Estrella waren er allebei heel goed in om duidelijk te zijn zonder bot te worden, en uitnodigend te zijn zonder dwingend te worden. ‘Als de schipper zegt dat je iets wel moet doen, dan doe je het. Later mag je vragen waarom.’ ”Niet rennen aan dek.’ ‘Helpen zeilen mag, maar moet niet.’ ‘Lekker duidelijk. En logisch ook. Daardoor voelde ik me meteen op mijn gemak aan boord. En wat was het heerlijk op het water!
Oh ja, ik zou je nog verklappen wat voor theorie Remco had over het feit dat veel mensen zich rustiger voelen als ze op het water zijn. Het zou wel eens iets te maken kunnen hebben met het feit dat we zelf voor het overgrote deel uit water bestaan. Klinkt ook alweer logisch, toch?
Kleurrijk Marken
Het was bijna jammer dat ik op het voormalige eiland (nu schiereiland) Marken van boord moest. Gelukkig wist ik dat ik hierna nog een stuk mocht meevaren. Bovendien was het bezoek aan Marken zeker de moeite waard. Net als in Broek in Waterland kreeg ik weer het gevoel dat ik in een openluchtmuseum was beland. Op de kade werd paling gerookt en de ophaalbruggen over de grachtjes waren allemaal genoemd naar de prinsessen van Oranje. Maar Marken is geen museum: in al die zwarte en groene houten huisjes met witte kozijnen en smalle steegjes ertussen wonen echt mensen!
Het eiland Marken ontstond toen de Zuiderzee in de 13e eeuw bij een zware storm een strook land wegsloeg. Omdat de inwoners, die vooral de kost verdienden als vissers, zo geïsoleerd leefden, ontwikkelden en behielden ze een heel eigen cultuur. Een bekend voorbeeld daarvan is de klederdracht, waarin opvallend veel kleuren worden gebruikt. Voor bepaalde gelegenheden, zoals feestdagen, worden onderdelen van de klederdracht aangepast of toegevoegd. Als je die beeldtaal beheerst, kun je dus aan iemands klederdracht heel veel aflezen.
Een leven in Marken was (en is) echt een leven met de zee. Huizen werden dicht op elkaar gebouwd op werven en op palen. En schepen, die lagen niet alleen in de haven, maar hingen ook in de kerk. Nog steeds.
Vlak bij die kerk staat het Marker Museum, waar je klederdracht, handwerk, kunstwerken en gebruiksvoorwerpen uit Marken kunt bekijken. Het museum, dat eigenlijk bestaat uit zes afzonderlijke historische panden, is te klein om de volledige collectie tentoon te stellen. Daarom zijn er elk jaar weer andere dingen te zien. In één ruimte is de authentieke woonomgeving van een Marker vissersgezin tot 1930 gereconstrueerd. Ook daar is het gebruik van kleuren opvallend.
Op de terugweg, op de drukke kade bij de haven van Marken, vertelt mijn gids me nog iets grappigs. Door de dikke jassen die ze droegen, werden mensen van Marken wel ‘beren’ genoemd. Dus als ze in Monnickendam mensen uit Marken zagen aankomen, zeiden ze tegen elkaar: “Daar komen de beren!” Die dikke jassen hadden ze niet voor niets. Blijkbaar kon het ijzig koud zijn op Marken, want bepaalde wijken hebben bijnamen als Siberië en Novosibirsk.
Met het beeld van een winters landschap met mannen in dikke jassen op mijn netvlies stap ik op het zonnige dek van Loungeklipper Vrijheid. Op naar Volendam!
Volendam: een aparte ervaring
Je gelooft het niet, maar precies op het moment dat ik van de Vrijheid stapte, begon het zachtjes te regenen. “Ik zei toch dat ik altijd mooi weer heb,” grijnsde de schipper als afscheid. En daar stond ik dan, op de dijk in Volendam. Zou ik nu Nick en Simon tegenkomen, of Jan(tje) Smit? Of zijn zus, hoe heet ze ook alweer? Eerlijk gezegd is de palingsound niet echt aan mij besteed en waarschijnlijk zou ik ze niet eens herkennen.
Experience Volendam
Liever kwam ik iets meer te weten over de geschiedenis van Volendam. Ik werd op mijn wenken bediend in Experience Volendam. Een stukje recente geschiedenis, want Experience Volendam is gevestigd onder ’t Hemeltje, waar in de nacht van 31 december 2000 op 1 januari 2001 zoveel jongeren stierven en gewond raakten bij een dramatische brand. En met een verhaal van langer geleden. In 2016 is het namelijk 100 jaar geleden dat de Zuiderzee in de nacht van 13 op 14 januari door de dijken heen brak en een derde van Noord-Holland onder water zette. De ramp was niet te overzien en naar aanleiding van dit drama werd een begin gemaakt de bouw van de Afsluitdijk.
Bij Experience Volendam beleef je het verhaal over de watersnood van 1916 in een Virtual Reality-bioscoop. Voordat de film begint, wordt er iets verteld over het dagelijks leven rond 1900 in Volendam. Tijdens de film krijg je een Virtual Reality-bril op, zodat je midden in de film zit en overal om je heen kunt kijken. Het verhaal van de watersnood mag dan dramatisch zijn, er is een romantisch sausje overheen gegoten om iedereen met een goed gevoel de filmzaal te laten verlaten. Voor mij was het de eerste keer dat ik een VR-bril op had en ik vond het erg leuk om helemaal om me heen te kunnen kijken tijdens de film.
Na deze ‘experience’ liep ik wat over de dijk en door de straatjes van het Doolhof.
Op de foto in klederdracht
Uiteindelijk belandde ik op een van de vele terrassen die uitkijken over de haven. Hier kun je eindeloos mensen (en bootjes) kijken – en dat deed ik dan ook. Nou ja, niet helemaal eindeloos, want ik had nog een afspraak bij Fotograaf Zwarthoed om in klederdracht op de foto te gaan. En ik kan je vertellen, dat is ook een hele ervaring. Toen ik in de etalage zag dat Geer en Goor me al voor waren gegaan, dacht ik dat het hilarisch zou worden. Maar dat viel in eerste instantie wat tegen. Ik voelde me net een auto die, omringd door robots, in elkaar wordt gezet. Er werd geen woord gewisseld en er was geen glimlachje te bekennen bij de dames die precies weten hoe je iemand zo snel mogelijk in Volendamse klederdracht hijst. Zelf kon ik er gelukkig wel om lachen toen ik er uiteindelijk zo uitzag:
Art Hotel Spaander
Even bijkomen maar van al die totaal verschillende indrukken van de dag. Dat deed ik in Art Hotel Spaander, dat beroemd schijnt te zijn vanwege de deelname aan een televisieprogramma: Herrie in Hotel Spaander. Dat had ik dan weer gemist. Maar er is nog iets dat Art Hotel Spaander bijzonder maakt: de enorme collectie schilderijen. Sinds de 19e eeuw kwamen er steeds meer schilders naar Volendam om het mooie Laag Holland te schilderen. Het hotel werd zo een soort ontmoetingsplaats voor kunstenaars en sommigen betaalden hun verblijf in natura: met een schilderij.
Die traditie wordt nog steeds voortgezet. Art Hotel Spaander ontvangt regelmatig kunstenaars en hun schilderijen hoeven er heus niet allemaal zo traditioneel uit te zien als je hierboven ziet. ‘Alles moet kunnen.’ Inmiddels heeft Art Hotel Spaander meer dan 1500 schilderijen, waarvan er ongeveer 400 in het hotel te bezichtigen zijn. En je kunt er nog eten ook – inclusief bediening in klederdracht 🙂
Ook naar Monnickendam, Marken en/of Volendam?
Hiermee zat mijn dagje Monnickendam, Marken en Volendam erop. Zie jij zo’n typisch Hollands dagje of weekendje ook wel zitten? Dan heb ik nog een paar tips voor je.
- Op Loungeklipper.nl kun je voor groepen zo’n mooie boottocht reserveren. Ga je niet met een van de Loungeklippers, dan kun je van begin maart tot eind oktober elke 30-45 minuten met de Marken Express die vaart tussen Marken en Volendam.
- Op Marken kun je verschillende toeristische routes volgen: de Marker Winkeltjesroute, het Zuiderzeepad en de Wervenroute. Er is ook een Watersnoodwandeling vanaf Marken. Onderweg kom je bordjes tegen die aangeven hoe hoog het water toen stond start bij museum.
- In Monnickendam kun je onder andere de Gevelroute lopen.
- Edam ligt heel dicht bij Volendam en schijnt ook erg leuk te zijn. Als je geen eigen vervoer hebt, kom je er heel makkelijk met de bus en je kunt er zelfs naartoe lopen.
Had je mijn video van Laag Holland al gezien?
Ik werd uitgenodigd om Laag Holland te bezoeken voor Stralend Nederland.
Deze blogpost kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.
Hoi Sandra, goede blog heb je ..
Ik reis heel graag, mijn voeten worden “jeuk” als ik niet reizen. Ik wil Nederland zien.. iets met cultuur, of bijzonder/authentic dorp, natuur, Dutch traditioneel leven.
kun je een paar plekken noemen ?
aangenaam ,
Gr, Bernard
Daarvoor zijn Monnickendam, Marken, Volendam maar ook Broek in Waterland bijvoorbeeld wel hele mooie plekken. Ben je wel eens in het openluchtmuseum in Arnhem geweest?