In de aanloop naar ons weekendje in Zuidoost-Friesland vroeg ik me af: wat zijn eigenlijk Friese gerechten die we echt moeten proeven wanneer we daar zijn? Een beetje googelen leverde al wat dingen op, maar tijdens onze korte vakantie in Friesland kwamen we nog veel meer lekkers tegen. Hieronder vind je wat Friese specialiteiten die je echt geproefd moet hebben én twee fijne plekken om uit eten te gaan in Zuidoost-Friesland. Eet smakelijk alvast!
- Hier vind je vakantiewoningen in Friesland
- Of bekijk deze boerencampings in Friesland
- Voordelig weg in Nederland? Kijk hier!
Friese gerechten bij de bakker
Omdat we dit weekend Zuidoost-Friesland per boot zouden verkennen en ik niet wist in hoeverre we onderweg nog boodschappen zouden kunnen inslaan, haalde ik onderweg alvast wat tussendoortjes. In Wolvega stapte ik binnen bij Bakkerij Vliegendehond voor wat Friese specialiteiten die ik online had gevonden.
Friese dúmkes
Friese dúmkes of Fryske dúmkes zijn koekjes met anijs erin en dat ruik je al als je het zakje openmaakt. In Friesland vertelde iemand me dat ze geen dúmkes heten omdat ze zo groot als een duim zijn, maar omdat de bakker ze met zijn duim plat drukt voordat ze de oven in gaan.
Fries suikerbrood
Fries suikerbrood of Fryske sûkerbôle is misschien wel een van de bekendste Friese gerechten. Het baksel is zo bekend dat je het eigenlijk in heel Nederland wel kunt kopen volgens mij. Maar het lekkerst smaakt het toch in Friesland. Het is wit brood waarin korrels parel- of greinsuiker zijn meegebakken. Ook zit er soms kaneel of gembersiroop in. Traditioneel geven de Friezen een suikerbrood aan moeders die net een dochter hebben gekregen. Voor hen zouden de kaneel en de gember goed zijn om aan te sterken.
Oranjekoek
Als ik nu aan oranjekoek denk, moet ik een beetje lachen. Toen ik in Wolvega de bakkerij in stapte, had ik namelijk wel al gelezen dat oranjekoek zo heet omdat er gekonfijte snippers sinaasappelschil in zitten. Ook werd de koek in eerste instantie vooral gebakken rondom Leeuwarden en Heerenveen, residenties van de Oranje-Nassaus.
Maar het kwam op de een of andere manier niet in me op dat oranjekoek er roze uit zou zien, net als een tompouce. Dus na een tijdje rondlopen in de bakkerij zonder het te vinden, vroeg ik er maar even naar. Het bleek een plaatkoek met roze glazuur en crème erop, en in de crème nog wat gekonfijte vruchtjes, nootjes en de Friese pompeblêden in chocola. Lekker!
Keallepoat
Tijdens ons bezoek aan openluchtmuseum It Damshûs werden we getrakteerd op keallepoat, wat letterlijk kalfspoot betekent. Toch is het geen vlees, maar een zachte, luchtige koek waarvan de smaak een beetje doet denken aan taaitaai. De naam komt van de vorm: langwerpig met aan het uiteinde een soort hoef. Dit komt doordat voor het bakken twee repen deeg naast elkaar worden gelegd, waarna ze tijdens het bakken samensmelten tot één geheel.
Heel lang geleden werden deze koeken gebakken als offer voor de watergeest, om te bedanken voor het water dat hij het land had toebedeeld. Er zit onder andere roggebloem, honing en kruiden in. Hier vind je een recept.
Friese zuivel bij Buurvrouw Durkje
Voor de lekkerste zuivel van Zuidoost-Friesland kun je het beste even langs rijden bij Buurvrouw Durkje in Nij Beets. Hier maken moeder en dochter (met steun van de rest van de familie) de lekkerste biologische kaas, (karne)melk, vla en standyoghurt, boerenboter en slagroom. Het begon allemaal toen dochter Durkje voor haar bruiloft twee koeien kreeg. Daarvan ging mem Trientsje kaas maken. Het kaas maken volgde en zo werden de activiteiten steeds uitgebreid. Binnenkort wordt er ook schapenyoghurt verwacht bij ‘de buurvrouw’. Allemaal ‘Mei leafde makke‘, oftewel met liefde gemaakt. Liefde voor de producten, voor de mensen die ze eten, maar zeker ook voor de koeien.
Wij proefden onder andere de heerlijk dikke yoghurt en smaakvolle bitterkoekjesvla. De kaas vonden we zo lekker dat we nog wat stukjes hebben meegenomen om thuis mee na te borrelen. Als er één kaas is die je proeft tijdens je vakantie in Friesland, dan zou dat eigenlijk de typisch Friese nagelkaas moeten zijn, met kruidnagel en komijn. Maar Buurvrouw Durkje maakt nog veel meer kazen, bijvoorbeeld met fenegriek, Italiaanse kruiden, bieslook of gember. Of wat denk je van gerookte kaas of de ‘gouden Beetster turfkes’?
Je vindt de producten van Buurvrouw Durkje in het stalletje aan de weg (Ripen 20 in Nij Beets), maar ook in verschillende winkels, op markten en bij De Streekboer. Aan de Welleweg 8 in Vegelinsoord verzorgt Buurvrouw Durkje ook rondleidingen en workshops kaasmaken voor groepen van 8-15 personen.
Fries menu bij It Polderhûs
Wil je een keer echt dineren op zijn Fries, dan is It Polderhûs een aanrader. Wij gingen hier eten na een wandeling door natuurgebied de Kraanlannen (Kraenlânen), waar It Polderhûs direct aan grenst. Maar je kunt een bezoek ook goed combineren met het fietsen van de Pontjesroute of varen over het Polderhoofdkanaal.
Niet alleen de natuur eromheen, maar ook het gebouw zelf is de moeite waard om te bekijken: het is een gebouw uit 1872 met aan de voorkant een brugwachterswoning en aan de achterkant een boerderij.
Wij kozen tijdens ons diner bij It Polderhûs voor een echt Fries driegangenmenu:
- Mosterdsoep met Friese droge worst
- Een runderstoofpotje
- Parfait met Friese dúmkes
Het smaakte allemaal heerlijk en was de perfecte afsluiting van een dagje wandelen in Zuidoost-Friesland.
Iets wat ik niet wist, maar wat Herma van It Polderhûs ons vertelde, is dat veel mensen ook naar Friesland komen voor de paling. It Polderhûs werkt samen met palingvisser Ale de Jager om de lekkerste Friese paling op tafel te kunnen zetten en mensen komen ’s zomers uit heel Nederland om daarvan te proeven.
Meer lekker eten in en uit Friesland
Een andere plek waar wij lekker en gezellig een hapje aten, was De Koken in jachthaven Drijfveer & Tusken de Marren – daarover lees je hier meer. Ook op de website van Zuidoost-Friesland vind je lekkere tips. En wil je thuis Friese gerechten op tafel zetten, dan is er het boekje Friese pot dat wij zagen in het winkeltje van openluchtmuseum It Damshûs.
Had je de video van ons weekendje in Zuidoost-Friesland al gezien? (Als je hem leuk vindt, zou ik het leuk vinden als je je meteen even abonneert op mijn YouTube-kanaal.)
Wij werden uitgenodigd om deze bestemming te bezoeken voor Stralend Nederland.
Deze blogpost kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.
