Behalve het Waterloopbos was er nog een tweede reden waarom Flevoland hoog op mijn verlanglijstje stond om nog een keer naartoe te gaan: de land art die je er kunt vinden. Toen we eenmaal hadden besloten om in de voorjaarsvakantie een midweekje naar Landal Waterparc Veluwemeer te gaan, markeerde ik dus ook meteen de plaatsen waar deze landschapskunstwerken zich bevinden in Google Maps. Uiteindelijk bezochten we ze niet allemaal, maar wel best veel.
- Deze wandelgidsen brengen je naar de mooiste plekjes in Flevoland
- Voordelig weg in Nederland? Kijk hier!
Riff, PD#18245
Riff, PD#18245, aan de Bremerbergweg in Dronten, bezochten we op weg naar Waterloopbos. Er is een ruime parkeerplaats bij. Riff, PD#18245 is een land art-object van Bob Gramsma. Het ontstond in 2018 en werd gemaakt ter herdenking van het van kracht worden van de Zuiderzeewet in 1918. Deze wet maakte de aanleg van de Flevopolder mogelijk.
Riff, PD#18245 ziet eruit als een enorm stuk kleigrond dat boven de grond uit is getild: ruim 37 meter lang, 13 meter breed en 7 meter hoog. Het werk vertegenwoordigt de ontginning en kunstmatigheid van Flevoland. Het bestaat zelf ook deels uit lokale grond en deels uit beton en staal – een combinatie van natuur en techniek dus Er is een trap waarmee je via de binnenkant van het kunstwerk erbovenop terecht kunt komen om uit te kijken over het omliggende (oude en nieuwe) landschap. Het is de bedoeling dat Riff, PD#18245 in de toekomst echt deel gaat uitmaken van de natuur, bijvoorbeeld in de vorm van begroeiing door mossen, broedende vogels of er huizende vleermuizen.
Deltawerk//
Bij het Waterloopbos zelf bekeken we Deltawerk// van RAAAF. Meer hierover lees je in dit verslag van onze wandeling door het Waterloopbos.
PIER+HORIZON
PIER + HORIZON van Paul de Kort hebben we zelf niet gezien. Het kunstwerk bevindt zich wel vlak bij het Waterloopbos, dus daarmee zou je het goed kunnen combineren. Je kunt er met de fiets naartoe, of je parkeert op de parkeerplaats en loopt het laatste stuk via het fietspad tussen Zwartemeerweg 62 en 64 in Kraggenburg. Het kunstwerk bestaat uit een ruim 100 meter lange pier met aan weerszijden drijvende rietmatten (kraggen). Die kraggen zitten wel vast aan palen, maar kunnen wel met de wind mee waaien. De 36 palen zijn neergezet aan de hand van de Centrale-plaatsen-theorie, die ook de indeling van de Noordoostpolder beïnvloedde. De naam van dit land-art-object verwijst naar een reeks schilderijen en tekeningen van Mondriaan op basis van het Nederlandse kustlandschap, die hij Pier en Oceaan noemde. De verticale en horizontale lijnen van de palen en kraggen zie je hierin terug.
Ook leuk om te zien: vlak bij PIER + HORIZON kun je midden in het landschap van de Noordoostpolder een voormalig eilandje zien liggen, met daarop een lichtwachtershuisje.
Sea Level
Na deze land-art-objecten die we we vanuit onze vakantiewoning in Flevoland goed konden combineren met een bezoek aan het Waterloopbos, reden we op een andere dag een rondje met de auto langs nog een paar kunstwerken.
Om te beginnen reden we naar Zeewolde voor een bezoek aan Sea Level van de Amerikaanse kunstenaar Richard Serra. Hij wilde met dit werk de hoogte van de voormalige zeespiegel zichtbaar maken. Op de foto zie je maar één kant van het kunstwerk: in totaal bestaat het uit twee betonnen wanden van 200 meter lang, met daartussen een open ruimte van 200 meter.
De Groene Kathedraal
De Groene Kathedraal van Marinus Boezem hebben we alleen in het voorbijgaan vanaf de weg gezien. Aangezien het februari was, was er nog niet veel groens aan. De Groene Kathedraal is namelijk een groep bomen. De kunstenaar vond dat de nieuwe stad Almere ook een nieuwe kathedraal moest krijgen en plantte daarom 178 populieren in de vorm van de kathedraal van Reims. De Groene Kathedraal is dus ook weer een voorbeeld van een combinatie van door de natuur en door de mens gemaakte schoonheid. Ik zou hem graag eens van dichterbij bekijken als de bomen vol in het groen staan. In de herfst is De Groene Kathedraal vast ook mooi. Even verderop staat trouwens ook nog de ‘contrakathedraal’: een uitsparing in de beukenhagen met stenen op de plekken waar bij De Groene Kathedraal de bomen staan.
Polderland Garden of Love and Fire
Ook bij Almere staat Polderland Garden of Love and Fire van architect Daniel Libeskind. Dit land art-object bestaat uit en labyrint van verticale aluminiumplaten, en drie smalle kanalen, een voetgangerspad en een grindstrook die in het landschap (het Pampushout) gekrast lijken te zijn. De lijnen wijzen naar Salamanca, Berlijn en Amsterdam en verbinden het nieuwe Almere zo met deze oude steden. De kunstenaar zelf noemt het geheel een meditatietuin waar je wordt uitgenodigd om te reflecteren op het pad waarop jij je persoonlijk bevindt.
Aardzee
Op de terugweg van dit rondje reden we nog langs de vijf hectare grote Aardzee van Piet Slegers. Hier lijkt het water even terug te keren in de polder: in plaats van vlakke akkers met rechte lijnen golft het landschap hier als de zee.
Observatorium
De laatste twee land art-objecten in Flevoland bezochten we na onze wandeling door Natuurpark Lelystad. Ze liggen meer in de buurt van Lelystad.
Het cirkelvormige Observatorium van Robert Morris deed mij denken aan een oud (Viking)fort, zoals Trelleborgen. maar het doet ook wel een beetje denken aan Stonehenge. In de ronde, aarden wallen zijn drie driehoekige openingen aangebracht. Door het middelste vizier kun je op 21 september en 21 maart (wanneer dag en nacht even lang zijn) de zon zien opkomen. Op de langste dag (21 juni) en de kortste dag (21 december) vangen twee granieten vizierstenen de eerste zonnestralen op.
Exposure
Last but not least: Exposure van Antony Gormley is vast en zeker het bekendste voorbeeld van land art in Flevoland. Je hebt het misschien wel eens op Instagram voorbij zien komen. Het kunstwerk heet dus Exposure, maar wordt ook wel oneerbiedig de hurkende of zelfs de poepende man genoemd.
De man is bijna 26 meter hoog en kijkt vanaf de Houtribdijk in Lelystad uit over het Markermeer. Antony Gormley liet zich voor de stalen constructie inspireren door de wegen, kanalen en hoogspanningsmasten in het landschap van Flevoland. Voor de vorm van het lichaam maakte Gormley een gipsen mal van zijn eigen lichaam.
Wil je de land art in Flevoland zelf bekijken?
De precieze locaties van de kunstwerken (zowel adressen als GPS-coördinaten), een mogelijke route en nog veel meer informatie vind je op de website landartflevoland.nl.
Deze blogpost kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.